Dy “mëkatet” e qeverisë kundrejt krizës

 

 

Një arsyetim i thjeshtë. Rritja e cmimit të energjisë elektrike dhe të karburanteve sjell  edhe rritjen e cmimeve të produkteve e shërbimeve.  Por ndërkohë, nevoja e bizneseve për të rritur cmimet e produkteve dhe shërbimeve të tyre në atë masë sa është edhe ndikimi i faktorit energji dhe karburante mund të përballet me refuzimin e klientit për këto produkte apo shërbime. Jo për arsye etiko-morale, por vetëm e vetëm për arsye ekonomike që lidhen me fuqinë e ulët blerëse të tij.  Me pamundësinë e tij për tu përballur me këto rritje ekstra. Kjo përkthehet pra në vështirësi të mëdha për biznesin, manovra kryesore e të cilit për të qenë konkurues është ulja e kostove dhe jo rritja e tyre. Cilindo biznesmen të pyesësh rreth vështirësive kryesore me të cilat has aktiviteti i tyre, e gjithë përgjigja konsiston vetëm në një drejtim: rritja e cmimit të energjisë elektrike dhe e karburanteve.  Në fakt janë dy drejtime, ku biznesi ka bërë përpjekjet përkatëse, duke ofruar alternative, të cilat në këto kohë krize do të ishin tejet të vlefshme dhe mundësi shumë të mira për të ulur kostot, por që fatkeqësisht nuk ka gjetur mirëkuptimin e qeverisë.Maxus KS

E para ka të bëjë me krijimin e kushteve ligjore që ato biznese që kanë mundësi të investojnë në panele diellore, me qëllim sigurimin e energjisë që ata vetë konsumojnë. Është e vërtetë që qeveria iu jep të drejtën për instalimin e disa paneleve me sasi të limituara prodhimi energjie, por kjo është  në kontradiktë me mundësitë që shumë biznese kanë dhe me totalin e energjisë që ata konsumojnë. E që kanë mundësi të vetë prodhojnë. Qoftë konsumatorët e mëdhenj industrial të energjisë e qoftë konsumatorë më të vegjël të saj janë të prirur të investojnë, me qëllim për të krijuar një pavarësi ndaj konjukturave të energjisë elektrike. Mirëpo, ajo cfarë jep e licenson qeveria është shumë e vogël në raport me nevojat dhe mundësitë që shumë biznese kanë. Shumë qeveri të vendeve të tjera kanë subvencionuar prej kohësh investimet për prodhim energjie me panele fotovoltaike dhe ky duhet të ishte një shembull inkurajues për qeverinë shqiptare.  E cila në të kundërt me praktikën e vendeve të tjera, pengon bizneset të investojnë vetë për të zgjidhur një herë e mirë problemin e tyre me energjinë elektrike. Për biznesmenin e mirënjohur Luan Leka kjo është e pashpjegueshme, e paarsyetueshme, e palogjikshme. Edhe Zef Shtjefni, një biznesmen prodhimi tullash dhe konsumator i madh industrialienergjisë elektrike e ka identidikuar vetësigurimin e energjisë elektrike nëpërmjet panaleve fotovoltaikë si një mundësi shumë të mirë pë ti siguruar biznesit vazhdimësi konkuruese. Megjithatë qeveria justifikohet, por pavarësisht justifikimeve me detaje teknike të OSHEE-së, e vërteta është se nëse bizneset do të lejoheshin të mbështeteshin në “forcat e veta”, sa i takon sigurimit të energjisë elektrike, atëhere edhe presioni i kësaj krize globale do të ishte më i zbutur në shqipër për produkte të caktuara.

Aspekti i dytë lidhet me përpjekjet thuajse zero për ndërtimin e infrastrukturës së automjeteve elektrike. Ndërsa vende të ndryshme kanë strategji të qartë për të arritur brenda një periudhe të caktuar zëvëndësimin e mjeteve konvencionale me ato elektrike, në Shqipëri ka në kontradiktë të spikatur midis pranisë së këtyre mjeteve dhe infrastrukturës përkatëse. Përllogaritjet tregojnë se për kompani të ndryshme biznesi, vecanarisht ata që përdorin me intensitet ditor një numur të madh automjetesh elektrike, investimi për zëvëndësimin e flotës së tyre të automjeteve është mëse i përligjur. Sepse në harkun e 2.4-3 viteve automjetet llogaritet të shlyejnë veten e tyre. Disa kompani e kanë bërë këtë veprim, duke u treguar më largpamëse e sot, nuk iu mbetet gjë tjetër vecse të shijojnë frutet e largpamësisë së tyre. Por edhe lehtësimin e dhimbjeve të kokës krahasuar me konkurentët e tyre. Por qeveria duhet të kishte marrë masa me kohe për të ndërtuar bazën ligjore dhe infrastrukturën përkatëse, në mënyrë që mungesa e saj të mos kthehej në një shkak ngurrimi për ata që duan të reduktojnë kostot e tyre duke gjetur alternative të tjera. Më efektive dhe më miqësore ndaj ambientit.

E sigurtë është se nëse qeveria do të kishte vepruar me vendosmëri, pa shpërfillje e justifikime, sot situata do të ishte disi më e lehtësuar.