Shpetim Luku
Etleva Laron e kam takuar për herë të parë diku nga viti 2008 apo 2009, në kuadrin e përgatitjes së një shkrimi rreth grave të angazhuara në biznes. Atëhere ajo ishte administratore e kompanisë “Hyundai Auto Albania” dhe për një vajze të re, administrimi dhe menaxhimi i një kompanie të tregtimit të automjeteve të reja apo servisimit të tyre, sigurisht që ishte padyshim një histori e bukur. Më pas, ajo kaloi nëpër disa punë te tjera të nivelit të lartë të menaxhimit në kompani të mirënjohura si Coca Cola, Procter&Gamble për pjesën e marketingut të cigareve të markës LM, në kompaninë slovene të shërbimit të internetit Primo Comunications etj. Ndërkohë Cv-ja profesionale e saj është e pasuruar edhe me disa poste të larta në disa kompani kosovare. Sigurisht, kur një vajzë të re, e mirë arsimuar, pajiset edhe me kaq eksperienca menaxhimi, atëhere është cështje kohe që ajo të bëjë kapërcimin cilësor, duke u kthyer nga një administratore apo menaxhere që punon për të tjerët, në një sipërmarrëse që punon për veten e saj. Dhe ajo ditë erdhi diku nga viti 2015, vit, ku Etleva Laro vendosi ti dedikohet rrugës së biznesit, duke themeluar kompaninë EFA Solution. Qëllimi i kësaj kompanie ishte menaxhimi i porosive nga kompani të ndryshme ndërkombëtare të prodhimit të këpucëve dhe adresimi i tyre nëpër kompani lokale shqiptare. Dy vite aktivitet me këtë fizionomi, pra siguro e delego porosi, ekspozuan një difekt. Atë që nga njëra anë, porositësit, pra kompanitë gjermane ishin kërkues te rrepte karshi cilësisë e korrektesës në afate, e nga ana tjetër, limitet e kompanive shqiptare për tiu përgjigjur sic duhet atyre. Ky ishte edhe momenti kyc, kur Etleva Laro mori vendimin për tu bërë edhe vetë një sipërmarrëse në sektorin e industrisë së këpucëve. Vetëbesimi, predispozicioni dhe qartësia rreth asaj se cfarë dhe si e kërkonin bashkëpunimin klientët gjermanë i vuri vulën përfundimtare iniciativës së saj. Etleva Laro vendosi ta marrë vetë përsipër këtë sfidë. Këtë përgjegjësi. Këtë bashkëpunim të drejtëpërdrejtë. Kundrejt afro 3 milionë euro investim, ngriti kompaninë e prodhimit të këpucëve ProDyn, për të mundësuar konkretizimin e këtyre porosive, ashtu si e kërkonin partnerët e saj. Puna nisi me një klient të rëndësishëm gjerman, sikurse është kompania Josef Seibel, ndërsa aktualisht klientët gjermanë janë 5 kompani. ProDyn ka një kapacitet prodhimi deri në 2 milionë palë këpucë dhe kjo i jep asaj statusin e njërës prej kompanive më të mëdha prodhuese në vend, por edhe mundësinë e realizimit e lëvrimit në afat të porosive. Në ambientet e ProDyn prodhohen lloje të ndryshme këpucësh sic janë këpucët e punuar me dorë, këpucë Strobel, këpucë Ago dhe produktet e saj shiten në të gjithë Europën dhe Amerikën e Veriut.
Futja e Etleva Laros në industrinë shqiptare të prodhimit të këpucëve nuk është thjesht një zhvillim sasior i këtij tregu. Lindja dhe funksionimi i ProDyn-it nuk është shtim i tregut edhe me një operator tjetër, krahas atyre që egizstonin. Pasi kjo kompani ka lindur dhe funksionon për të realizuar një mision të caktuar, duke synuar që të bëhet një lider në industrinë përkatëse nëpërmjet qasjeve të thjeshta, zgjidhjeve të shpejta dhe duke ofruar shërbime precize e produkte cilësore për klientët, kënaqësinë e konsumatorit, rritjen e të ardhurave të kompanisë dhe përfitimet e punonjësve.
ProDyn nuk përfaqëson një kompani të re të prodhimit të këpucëve, lindjen e së cilës e stimuloi dhe e joshi krahu i lirë i punës. Përkundrazi, ProDyn ka një qasje tërësisht të re e të ndryshme nga mjaft kompani të tjera të këtij tregu. Bërja e jetës më shumë të qetë është një nga qëllimet primare të kompanisë. Duke u mbështetur tek vlerat, si mirësia, besnikëria, drejtësia, sinqeriteti, saktësia apo respekti, kjo kompani synon të jetë e ndryshme nga konkurentët e saj, por duke realizuar qëllimet dhe objektivat që ka përpara vetes.
ProDyn ka vetëm dy vite të plota aktivitet në Shqipëri, kurse Etleva Laro dicka më shumë si sipërmarrëse. Sigurisht, duke qenë biznese të reja, ato nuk kanë shënuar shifra impresionuese fitimi. Por ajo që është më e rëndësishme dhe që përbën edhe vlerën e vërtetë të Etleva Laros si sipërmarrëse është fakti se ajo i shtoi biznesit shqiptar një subjekt biznesi me një impakt shumë të madh social. Mjafton të kujtojmë se të dyja kompanitë e saj arrijnë të punësojnë rreth 1000 vetë. Tek ky tregues, tek ky kontribut social, tek filozofia ndryshe e funksionimit të kompanisë ProDyn, filozofi kjo e bazuar në vlerat njerëzore, pikërisht këtu shfaqet edhe madhështia e Laros në fushën e biznesit. Biznesi shqiptar duket i kalcifikuar, sa i takon aktorëve kryesorë të tij. Mirëpo dalja në skene e personazheve si Etleva Garo tregon se për të bërë biznes nuk është asnjëherë vonë. Suksesi i deritanishëm i saj vërteton ndërkohë edhe tezën tjetër se njerëz të zotë që të jenë keq, ka pak shanse të ketë në një sistem ekonomik që bazohet në inisiativën e lirë.
Dhe nuk bëhet fjalë për një sukses të lehtë, një sukses të arritur në saj të aftësisë për të shfrytëzuar ndonjë konjukturë të përshtatshme. Pasi, industria e këpucëve, ka problemet e saj, ky më kryesoret janë mosdisbursimi në kohë i TVSH dhe kursi i këmbimit. Mirëpo domosdoshmëria për të qenë korrekt e për të ndërtuar realitete afatgjata bashkëpunimi ka bërë që boshllëqet e krijuara nga mungesa e korrektësisë së shtetit, Etleva Laro ti përmbyllë nëpërmjet burimeve të tjera alternative. Kryesorja për të është të jetë “gjermane” në biznes.